Meer weten

Meer weten over Een tweeluik herenigd
Bernard de Salviatis (knielend in witte soutane) was een onwettig kind van een Florentijnse zakenman in Brugge. Ondanks zijn komaf kon hij secretaris worden van het kapittel van Sint Donatius, en in 1498 zelfs kanunnik. Wie de opdracht voor dit schilderij gegeven heeft staat niet beschreven, maar het ligt voor de hand dat het kerkbestuur van Sint Donatius dat gedaan heeft. 

Van de drie heiligen op het linker schilderij: Sint Martinus (rode mantel), Sint Bernardus (grijze pij) en Sint Donatius is de laatste verreweg het rijkst gekleed en als zodanig de eerste in de rangorde. 

Met zijn vieren kijken ze naar rechts, en dat was volgens de latere kunsthistorici omdat er rechts nog een ander schilderij gehangen moest hebben, te weten de kruisiging van Christus. 

Als je goed kijkt klopt ook de theorie dat de beide schilderijen ooit een tweeluik gevormd hebben. Niet alleen is van het schilderij met de drie heiligen de hemelboog afgezaagd, ook aan de onderkant van het rechter schilderij is een strookje afgezaagd. Dat viel op, omdat de schedel, die bij andere afbeeldingen van de kruisiging meer rechtsonder ligt, in dit geval later iets hoger opnieuw geschilderd is. Je kunt het ook zien aan de hoogte van de aanzet van de afgezaagde hemelboog.

De bedelaar die helemaal links op het schilderij staat hoort bij Sint Maarten (Martinus) die immers zijn mantel in tweeën sneed om de helft aan een bedelaar te geven die het koud heeft (op het schilderij heeft Martinus alweer een nieuwe jas). De bedelaar heeft ook al twee verschillende schoenen. 

Sint Donatius was de zevende bisschop van Reims en beschermheilige van de landen nabij de zee. De Sint Donatiuskathedraal van Brugge was de belangrijkse kerk van Vlaanderen waar de Graven en belangrijke geestelijken van het hertogdom begraven werden.

Het schilderij dook op op een Franse kunstveiling kort nadat de Sint Donatiuskerk wegens instortingsgevaar (in 1799) was afgebroken. Het werd gekocht door een Engelsman en door een latere eigenaar geschonken aan de National Gallery.